Từ Ý Hoàng hậu có tên là Lý Phượng Nương (李鳳娘), nguyên quán ở An Dương (nay thuộc Hà Nam), là con gái của Khánh Viễn quân Tiết độ sứ Lý Đạo (李道). Lúc bà chào đời, có con phượng hoàng đen đến đậu trước doanh tiền nơi ở của Lý Đạo. Lý Đạo lấy làm ngạc nhiên nên đặt tên cho con gái là "Phượng Nương".

Khi đó, Lý Đạo có quen biết với đạo sĩ Hoàng Phủ Thản (皇甫坦), khi đến Hồ Bắc đã tìm dịp trò chuyện và bảo các con gái đến chào Hoàng Phủ Thản. Hoàng Phủ Thản thấy mặt của bà, rất kinh ngạc và không dám nhận lễ bái, nói:"Người này về sau tất là mẫu nghi thiên hạ".

Về sau Hoàng Phủ Thản vào cung, gặp mặt Tống Cao Tông và nói về bà, bảo rằng bà có tướng Quốc mẫu. Tống Cao Tông tin là thực, liền cưới về làm phi cho Hoàng tử thứ ba của Tống Hiếu Tông là Cung vương Triệu Đôn tức Tống Quang Tông. Bà được phong làm Vinh Quốc phu nhân (榮國夫人), sau đổi là Định Quốc phu nhân (定國夫人).

Năm Can Đạo thứ 4 (1168), bà hạ sinh Hoàng tôn Triệu Khoáng tức Tống Ninh Tông, là con trưởng của Triệu Đôn. Về sau, Triệu Đôn được lập làm Thái tử, bà do đó trở thành Thái tử phi. Tuy bà có tướng mạo xinh đẹp nhưng tính tình thì chua ngoa đố kị, ngay trước mặt Tống Cao Tông và Tống Hiếu Tông còn dám nói chuyện đúng sai, có khi còn nói tố cáo những điều sai trái của Thái tử. Tống Cao Tông cảm thấy không vui, nói với Thọ Thánh Thái thượng hoàng hậu:"Người đàn bà này chẳng biết thế nào là mềm mỏng, trẫm bị Hoàng Phủ Thản lừa rồi".

Tống Hiếu Tông cũng thường khuyên bà phải biết tuân theo gia pháp nếu không sẽ bị phế. Bà chẳng những không nghe, mà còn tỏ ra coi thường Thọ Thánh Thái thượng hoàng hậu.